img1
    • img1
    • img2
    • img3
    • img5
    • img4

9o Ενδοσχολικό Μαθητικό Συνέδριο Γυμνασίου Παραλιμνίου 05-05-2023

«Δεν είμαι ρυάκι, Δεν είσαι βουνό…ΕΙΜΑΣΤΕ Η ΓΗ! Πρό(σ)κληση και Ευθύνη!»

Στο πλαίσιο προώθησης του στόχου «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», πραγματοποιήθηκε το 9ο Ενδοσχολικό Μαθητικό Συνέδριο, υπό την αιγίδα του Μητροπολίτη Κωνσταντίας - Αμμοχώστου, κ. Βασίλειου. Εκπαιδευτικοί και μαθητές του Σχολείου μας στέλνουμε ηχηρό το μήνυμα της ανάγκης για εγρήγορση και διαμόρφωση στάσεων και συμπεριφορών, που θα αφορούν στην ατομική και συλλογική ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον. Ναι, δεν είμαστε ρυάκια, δεν είμαστε βουνά, ωστόσο η δική μας συμπεριφορά, η ανθρώπινη, επηρεάζει σημαντικά το πόσο και πώς θα ζήσει όλη η Γη και κατά συνέπεια την ποιότητα της δικής μας ζωής. Η πραγματοποίηση του φετινού Συνεδρίου συμβαδίζει με τους περιβαλλοντικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνάμα μαρτυρεί την επιθυμία των νέων μας να συμμετέχουν ενεργά στα δρώμενα του τόπου.

Οι μαθητές της Γ΄ τάξης, με την καθοδήγηση των καθηγητών τους, εργάστηκαν με ζήλο και παρουσίασαν πλούσιο υλικό, που σχετίζεται με τη δημιουργία του κόσμου, τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, όπως αυτή εντοπίζεται μέσα από τη Λογοτεχνία και τις τέχνες, τη βιοποικιλότητα και τρόπους προστασίας του περιβάλλοντος.

Ομιλητές στο Συνέδριο ήταν ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Πέτρος Ξενοφώντος και η Λειτουργός Περιβάλλοντος, κ. Άννη Παπαδοπούλου, η οποία ανέπτυξε το θέμα: «Προστασία της βιοποικιλότητας στην Κύπρο - Δίκτυο Natura 2000 και άλλες σχετικές νομοθεσίες».

Πρόγραμμα Μαθητικού Συνεδρίου

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Εισήγηση πρώτη:
«Ἐργάζεσθαι καὶ φυλάσσειν αὐτόν, τὸν Κόσμον τοῦτον τὸν καλόν λίαν», Γ6
Yπεύθυνη καθηγήτρια: Ελευθερία Μιλτιάδους, Θεολόγος

Στην εισήγηση του τμήματος Γ6 γίνεται αναφορά στην παρουσία και λειτουργία της φύσης στις θείες γραφές. Αρχικά, περιγράφεται η δημιουργία του φυσικού κόσμου από τον Θεό, όπως παρουσιάζεται στο βιβλίο της Γένεσης, όπου είναι σαφής η παρουσία του Θεού-Δημιουργού στην κτίση. Εντοπίζεται, στη συνέχεια, το γεγονός ότι ο Θεός τοποθέτησε τον άνθρωπο στο ωραιότερο φυσικό περιβάλλον, δηλαδή τον παράδεισο και συνάμα του καθόρισε το καθήκον «ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν». Οι έννοιες «ἐργάζεσθαι καί φυλάσσειν» αποτυπώνουν τη στενή και διαρκή σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Με το «φυλάσσειν», ο άνθρωπος δέχεται την εντολή να προστατεύει, να φυλάσσει και να συντηρεί το φυσικό περιβάλλον, όχι μόνο για τον εαυτό του αλλά και για τις γενιές που θα έρθουν. Εδώ, επισημαίνουν οι ομιλητές, εκφράζεται το αίτημα για ορθολογική διαχείριση της φύσης και αειφόρο ανάπτυξη. Αναδεικνύεται, συνεπώς, η παιδαγωγική διάσταση της θείας εντολής, καθώς και οι συνέπειες της παρερμηνείας της. Το γεγονός δηλαδή ότι η παρακοή έφερε τον κόσμο σε «εχθρότητα» με ολέθριες επιπτώσεις για τη φύση. Ο άνθρωπος, σύμφωνα με την εισήγηση αυτή, καλείται να συνυπάρξει αρμονικά με τη φύση, έτσι ώστε και η φύση σε μια αμφίδρομη σχέση να του προσφέρει καρπούς και αγαθά προς ευχαρίστηση. Εν κατακλείδι, υπογραμμίζεται ότι σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, η οικολογική κρίση πηγάζει από τον ίδιο τον άνθρωπο, αφού ο εν Χριστώ άνθρωπος αγκαλιάζει ολόκληρη την κτίση με αγάπη.

Εισήγηση δεύτερη:
Τίτλος: «Οικολογία στη Λογοτεχνία: σύμμεικτα Νεοελληνικής Φιλολογίας», Γ1 και Γ5
Υπεύθυνες καθηγήτριες: Άρτεμις Ριαλά, Μαρία Μυλωνά, Φιλόλογοι

Οι μαθητές των τμημάτων Γ1 και Γ5 ασχολήθηκαν με κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, που καταπιάνονται με τη φύση στην κύρια θεματολογία τους. Τα κείμενα προέρχονται από τη γενιά του 1880 και φτάνουν μέχρι τη γενιά του 1930. Τα συμπεράσματα, στα οποία έχουν καταλήξει οι μαθητές, είναι ότι από την απαρχή της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας με τα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια μέχρι και τη λογοτεχνία του 20ου αιώνα και εξής, η συνάφεια της ελληνικής πεζογραφίας και της ποίησης με τη φύση, τη ζωή της υπαίθρου και το ελληνικό τοπίο είναι δυναμική και πολυποίκιλη. Η φύση παρουσιάζεται με διαφορετικές μορφές και αντανακλάσεις στο λογοτεχνικό κείμενο. Επιπλέον, η σχέση του κάθε λογοτέχνη με την εποχή του είναι βιωματική. Αρχικά, οι εισηγητές επικεντρώνονται στην ποίηση του Διονύσιου Σολωμού, όπου η φύση παρουσιάζεται ως η δύναμη του σύμπαντος και στη Νέα Αθηναϊκή Σχολή, όπου η φύση εμφανίζεται ειδυλλιακή. Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στον Παλαμά, ο οποίος εστιάζει στη φύση - πατρίδα και στον Παπαδιαμάντη, που συνθέτει το μαγευτικό σκηνικό της Σκιάθου, για να δείξει πώς η φύση αλληλοεπιδρά στη ζωή των ανθρώπων. Τέλος, αναδεικνύεται η γενιά του 1930, η οποία, ενώ παρουσιάζει τη φύση ως σύμβολο της ζωής του ανθρώπου, την ίδια στιγμή παρουσιάζει και τα τοπία ματαίωσης και φθοράς του Σεφέρη. Κι όμως, σύμφωνα με τους εισηγητές, πάντα κάτι θα διαφεύγει του ανθρώπου από τη φύση. Τίποτα δεν θεωρείται απόλυτο και σίγουρο κι εδώ είναι που έγκειται η γοητεία της με τα αμέτρητα μυστικά της.

Εισήγηση τρίτη:
Τίτλος: «Το φυσικό περιβάλλον μέσα από τις τέχνες», Γ4 και Γ9
Υπεύθυνες καθηγήτριες: Ελένη Δημοπούλου, Φλώρα Κυριάκου, Φιλόλογοι

Η εισήγηση των τμημάτων Γ4 και Γ9 επικεντρώνεται στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και την απεικόνισή της μέσα από διάφορες μορφές τέχνης. Εντοπίζεται το γεγονός ότι η σχέση αυτή ξεκινά από την προϊστορία, κατά την οποία ο άνθρωπος διατηρούσε μια αρμονική και αδιάσπαστη σχέση με το φυσικό περιβάλλον, το οποίο μάλιστα θεοποίησε, και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη εποχή, κατά την οποία η σχέση αυτή έχει διαταραχτεί, με τις συνακόλουθες επιπτώσεις για τον άνθρωπο και τη ζωή του. Σκοπός της εισήγησης είναι η διερεύνηση αυτής της σχέσης και το κατά πόσο η φύση αποτελεί πηγή έμπνευσης για τον άνθρωπο και τις διάφορες μορφές τέχνης. Στην αρχή της παρουσίασης, προβάλλεται ένα βίντεο με τίτλο         «Ο άνθρωπος και η φύση», στο οποίο, με εύγλωττο τρόπο, διαφαίνεται η συμπεριφορά του σύγχρονου ανθρώπου προς τη φύση. Στη συνέχεια, δίνεται έμφαση στην παρουσίαση της φύσης μέσα από ποικίλες τέχνες όπως η ζωγραφική, η γλυπτική και η μουσική, που ανάγονται σε διαφορετικές εποχές από την προϊστορία έως και τη σύγχρονη εποχή. Τα συμπεράσματα, στα οποία καταλήγουν οι εισηγητές, είναι πως μέσα από τις διαφορετικές μορφές τέχνης γίνεται φανερό ότι ο άνθρωπος, στην αρχή της ζωής του, αντιμετώπιζε τη φύση με σεβασμό και δέος και είχε αδιάσειστη πίστη ότι η ύπαρξή του συνδεόταν άρρηκτα με αυτήν. Αντιθέτως, στα χρόνια κυρίως μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση, η σχέση αυτή διασπάστηκε, με επιπτώσεις που έγιναν φανερές στον 21ο αιώνα, καθώς η φύση «εκδικείται» με διάφορους τρόπους τον άνθρωπο.

Εισήγηση τέταρτη:
Τίτλος: «Βιοποικιλότητα…Ένας απειλούμενος κόσμος», Γ3
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τερψιθέα Λαΐφη, καθηγήτρια Βιολογίας

Σύμφωνα με την εισήγηση του Τμήματος Γ3, η βιοποικιλότητα ορίζεται ως η ποικιλία των ζωντανών οργανισμών που υπάρχει στην Κύπρο και γενικά σε όλο τον κόσμο. Ο άνθρωπος αποτελεί μέρος της βιοποικιλότητας και η ύπαρξή του δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς αυτήν. Η βιοποικιλότητα είναι σημαντική και για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες που παρέχει η φύση. Σήμερα, όμως, όπως υπογραμμίζουν οι εισηγητές, οι ανθρώπινες δραστηριότητες απειλούν τη βιοποικιλότητα, με αποτέλεσμα αρκετοί οργανισμοί να κινδυνεύουν. Ως αιτίες της απώλειας αυτής εντοπίζονται οι αλλαγές που προκαλούνται στους φυσικούς οικότοπους, εξαιτίας της ρύπανσης, της παρουσίας ξενικών ειδών, της κλιματικής αλλαγής κ.ά. Η Κύπρος, λόγω της γεωγραφικής απομόνωσής της, καθώς και των γεωλογικών/εδαφολογικών και κλιματολογικών συνθηκών της, φιλοξενεί πλούσια βιοποικιλότητα, γι’ αυτό θεωρείται θερμό σημείο βιοποικιλότητας. Στο τέλος της εισήγησης, τονίζεται η αναγκαιότητα της προστασίας της βιοποικιλότητας και ο καθορισμός της διατήρησής της ως πρωταρχικού συλλογικού στόχου και ηθικής υποχρέωσης της κοινωνίας μας. Διαμηνύεται ότι η βιοποικιλότητα συμβάλλει ουσιαστικά στη συνέχιση του φυσικού κόσμου αλλά και στην ευημερία και την επιβίωση του ανθρώπου.

Εισήγηση πέμπτη:
Τίτλος: «Προστασία του Περιβάλλοντος - Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», Γ2
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Ζαννούπα, καθηγήτρια Φυσικής

Η εισήγηση του Τμήματος Γ2 υπερθεματίζει τη στροφή της ανθρωπότητας στη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αρχικά, τονίζεται η διαπίστωση ότι το περιβάλλον στις μέρες μας απειλείται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου μέσα σε αυτό. Δραστηριότητες όπως η αλόγιστη χρήση ενεργειακών πόρων, η κατανάλωση επιβλαβών προϊόντων, η ασυδοσία και αυθαιρεσία σε βάρος της φύσης έχουν επιφέρει τη μόλυνση του περιβάλλοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την «τρύπα του όζοντος», την υπερθέρμανση του πλανήτη και την πρόσφατη αλλαγή των κλιματικών συνθηκών. Συνεπώς, ενισχύεται η άποψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας φαίνεται πως είναι πολύ ωφέλιμες για το περιβάλλον, αφού τα μειονεκτήματά τους είναι ελάχιστα σε σχέση με τα πλεονεκτήματά τους. Τονίζεται πως, χάρη στο γεγονός ότι είναι πολύ φιλικές προς το περιβάλλον, έχοντας ουσιαστικά μηδέν κατάλοιπα που δεν αποδεσμεύουν υδρογονάνθρακες, διοξείδιο του άνθρακα ή τοξικά και ραδιενεργά απόβλητα όπως οι υπόλοιπες πηγές ενέργειας και στο ότι δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα, καθίστανται απαραίτητες για την επίλυση των οικολογικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Γη. Οι εισηγητές αναφέρουν συμπερασματικά ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν το μέλλον στην παραγωγή ενέργειας και είναι σχεδόν βέβαιο ότι η χρήση τους θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.

Εισήγηση έκτη:
Τίτλος: «Τρόποι αντιμετώπισης της ρύπανσης του περιβάλλοντος», Γ7 και Γ8
Υπεύθυνοι καθηγητές: Ζουβάνης Κίργιας, καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Ανδρούλα Σιέγκα, Μαθηματικός, Ευαγγελία Παπαγιάννη, Μαθηματικός, Αστέρω Χατζούδη, Φιλόλογος

Σύμφωνα με την εισήγηση των Τμημάτων Γ7 και Γ8, ρύπανση ορίζεται η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα, ο οποίος έχει βλαβερές επιπτώσεις τόσο στους οργανισμούς όσο και στη φύση. Η Κύπρος, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να ακολουθεί τους κανόνες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για τους τρόπους αντιμετώπισης της ρύπανσης του περιβάλλοντος. Στην παρούσα εισήγηση αναφέρονται οι ακόλουθοι δύο τρόποι: α) Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που συντελεί στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και β) Η επίτευξη των κλιματικών στόχων στους τομείς της χρήσης γης, της αλλαγής της χρήσης γης και της δασοπονίας. Με βάση τα συμπεράσματα που προκύπτουν, οι συνέπειες της ρύπανσης επηρεάζουν τον τρόπο ζωής του ανθρώπου και των υπόλοιπων οργανισμών, γι’ αυτό καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για μείωση της ρύπανσης και άμεση λήψη μέτρων που αφορούν στην καθημερινή ζωή. Καταληκτικά, επισημαίνεται ότι είναι επιβεβλημένη ανάγκη τόσο τα άτομα όσο και οι κοινωνίες να συμβάλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και να αλλάξουν συνήθειες, αποκτώντας νέες, πιο ωφέλιμες για το περιβάλλον.

Είναι πεποίθησή μας ότι η κάθε εισήγηση, μέσα από το ειδικό θέμα που πραγματεύτηκε, συμβάλλει προς την κατεύθυνση της ευαισθητοποίησης τόσο των μαθητών που έλαβαν μέρος ή που παρακολούθησαν το Συνέδριο όσο και της ευρύτερης κοινωνίας, για ζητήματα που αφορούν στο φυσικό περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Μέσα από τις πιο πάνω εισηγήσεις, διαφαίνεται η σημασία της ανάδειξης τέτοιων προβληματισμών και της αναζήτησης απλών και καθημερινών τρόπων προστασίας και διατήρησης της φύσης που μας περιβάλλει. Και όλα τούτα δοσμένα μέσα από την ελπίδα για τον όμορφο κόσμο που έρχεται. Έτσι, όπως μόνο οι νεανικές ψυχές μπορούν να τον ζωγραφίσουν!

Από τη Γραμματεία

Χρυστάλλα Κανελλίδου, Φιλόλογος

Δημήτρης Γεωργάκης, Γ2

Μαριλένα Μαυρουδή, Γ5